Parels

De pracht van parels‍

Herkomst van parels

Parels worden gevonden in de schelp van een weekdier (hoofdzakelijk oesters en mosselen, maar soms ook in slakken), doorgaans pareloester genoemd, al zijn het in feite geen oesters. Verreweg de meeste, in sieraden gebruikte, parels zijn cultivé, dus gecultiveerd of gekweekt. Slechts 1 procent van de parels die tegenwoordig worden verkocht bestaat nog uit natuurlijke parels. Zoutwaterparels zoals Zuidzee-parels (Australië, Filipijnen en Indonesië), Akoya-parels (Japan, Vietnam en China) en Tahiti-parels (Stille Oceaan) komen uit een oester. Zoetwaterparels uit China komen uit een mossel. ‍ 

Herkenning en soorten parels

Hoe wordt de waarde van een parel bepaald? ‍

De zeven belangrijkste elementen die de waarde van een parel bepalen zijn: 

1. Natuurlijk of gekweekt
2. Soort parel
3. Afmeting of diameter
4. Vorm
5. Luster (glans)
6. Oppervlak
7. Kleur

 ‍ 1 Natuurlijk of gekweekt

Natuurlijke (dus geen gekweekte) parels zijn een zeldzame speling van de natuur
Natuurlijke parels zijn uiterst zeldzaam en dus kostbaar. Er moeten maar liefst 15.000 oesters geopend worden om één enkele parel te vinden. Zo’n parel is een speling van de natuur, veroorzaakt doordat een hinderlijk organisme, zoals bijvoorbeeld een parasiet of een klein kreeftje, een pareloester binnendringt. Om zichzelf te beschermen, vormt de oester kleine laagjes parelmoer om de irritatie heen, totdat er een rond, glanzend bolletje ontstaat: de parel. Alleen zeldzame oude parelsnoeren zijn soms nog van natuurlijke parels. 

‍Gekweekte of cultivéparels
Ruim 99% van alle wereldwijd verhandelde parels zijn gekweekte parels. De Chinezen slaagden er het eerst in het parelproductieproces van de oester op gang te brengen, maar het was de Japanse pastaverkoper Mikimoto die de eerste mooie ronde parel kweekte. Hij injecteerde een bolvormig geslepen stukje van een mosselschelp, met daar omheen een dun huidje mantelweefsel in de pareloester en dat bleek de sleutel tot het grote succes. De pareloester ging om het bolletje laagjes parelmoer vormen, waardoor een perfect ronde, glanzende cultivéparel ontstond. In veel gevallen kan alleen met behulp van röntgenapparatuur een cultivé van een natuurlijke parel worden onderscheiden. Als een natuurlijke parel onder een röntgenapparaat wordt gelegd, is vaak te zien dat die uit vele laagjes bestaat, eigenlijk net als een ui. 

Imitatieparels
‍‍Naast gecultiveerde en natuurlijke parels, zijn er ook imitatieparels. Imitatieparels komen niet uit oesters maar zijn volledig met de hand gemaakt. Sommige imitatie parels zijn bijna niet van echt te onderscheiden. Imitatieparels zijn vaak wel makkelijk te ontdekken met een simpele truc, de tand-test: wrijf zachtjes met de parel tegen uw voortanden. Als de parel korrelig aanvoelt, dan heeft u te maken met een echte parel. Voelt de parel glad aan, dan heeft u zeer waarschijnlijk te maken met een imitatieparel. ‍

2 Soort parel

Tahiti-parels

Deze parels zijn vernoemd naar het eiland Tahiti (Polynesië) in de Stille Oceaan waar de oestersoort oorspronkelijk vandaan komt. Tahiti-parels groeien in de Pinctada margaritifera-oester die bekend is als de black-lip pearl oyster, vanwege de zwarte randen aan de binnenzijde van de schelp. Tahiti-parels zijn er in vele kleuren, maar altijd in donkere tinten, zoals aubergine, olijfgroen, mosgroen, zwart, bruin, grijs met regenboogeffect van al deze kleuren samen in een parel. Tahiti-parels worden gekweekt op een chirurgische manier, door een ronde kern te implanteren in het schelpdier.

Akoya-parels / Mikimoto cultivéparels

Cultivéparels afkomstig uit het zoute water rond Japan worden als Akoya-parels verkocht of onder een merknaam zoals Mikimoto cultivéparels. Begin negentiger jaren bestond het grootste deel van de cultivéparels uit Akoya-parels. Nu vertegenwoordigen deze parels nog maar een kwart van de totale waarde van geproduceerde gecultiveerde zeewaterparels.

Zuidzee-cultivéparels
Zuidzee-parels worden gekweekt in de wateren bij Australië, de Filipijnen en Indonesië. De omvang (van wel 10 tot 20 mm), het beperkte kweekgebied en een lang kweekproces maken deze parels daardoor kostbaar. De natuurlijke kleuren (de oesterschelp zelf bepaalt de kleur) variëren van zilverwit, roomwit tot honinggoud. Er is een onderscheid bij de Zuidzee-oesters: de zilver- of witte rand- en de goudrand-oester. Deze glans komt door de hoeveelheid parelmoerplaatjes (argoniet) die als vele laagjes over elkaar heen liggen.

Zoetwaterparels / barokparels

China heeft zich ontwikkeld tot de producent van zoetwaterparels. Deze parels zijn te verkrijgen in allerlei vormen. Doordat geen bolvormige kernen, maar kleine stukjes zacht mantelweefsel bij een zoetwatermossel ingebracht worden, ontstonden in het begin vooral heel grillige vormen, barokparels genoemd. Nu kan men ook ronde parels kweken in zoetwater. De hoeveelheden zoetwaterparels overtreffen vele malen die van zoutwaterparels. ‍ 

3 Afmeting: variërend van (vanaf 1 mm = zaadparels) 4 mm tot zeldzame 18 mm en 22 mm Zuidzee-parels

‍Hoe groter en zwaarder de (natuurlijke) parel, des te zeldzamer. Zoetwaterparels maken dikkere laagjes parelmoer aan en groeien wat sneller. Zoutwaterparels hebben meer tijd nodig om te groeien en zijn daarom kostbaarder. ‍ 

4 Vorm: rond of (grillig) barok

‍Hoe ronder de parel hoe waardevoller. Baroque of barokparels zijn ook zeer gewaardeerd en hebben een meer grillige vorm.

‍5 Luster: de mate van glans die ontstaat door afzetting van laagjes parelmoer

‍Bij het kopen van parels is het luster een belangrijk aandachtspunt. Hoe beter de reflectie in een parel, hoe hoger het luster en dus de waarde van de parel. Van Akoya-parels wordt beschouwd dat deze meestal de hoogste glans hebben. Zoutwaterparels hebben vaak een hoog luster omdat er in de schelp dunnere laagjes parelmoer worden aangemaakt. Afhankelijk van de parelsoort zijn er daardoor meerdere laagjes nodig om een parel te vormen. Meerdere dunne laagjes parelmoer geeft een hoog luster.‍

‍‍6 Oppervlak: gelijkmatig of onregelmatig

‍Een mooi gelijkmatig oppervlak is een belangrijke kwaliteitsfactor. Parels zijn een natuurproduct en veel parels vertonen onregelmatigheden. ‍

‍‍7 Kleur: van ivoorwit tot donkergrijs

‍‍De kleur van de parels wordt bepaald door de kleur van de binnenkant van de schelp en heeft niet veel invloed op de waarde behalve door populariteit. Uiteindelijk bepaalt uw eigen voorkeur welke kleur parels u aanspreekt. Traditioneel gezien is er veel vraag naar ivoorwitte en donkere, zwarte parels. ‍

Lengte van parelsnoeren

Parels worden op verschillende lengtes geregen en geknoopt. De standaardlengtes hebben een eigen naam: 

35 cm – Shorty 

42 cm – Choker 

50 cm – Prinses 

60 cm – Matinee  

70 cm – Opera  

80 cm – Koningin  

100 tot 120 cm – Sautoir

Parels aflopend in grootte – Collier en chûte  

In elkaar gedraaide strengen – Torsade  

Ongedragen parelsnoer? Geef het een nieuw leven! 

Het veranderen van een slot is een prima tip als u nog een ongedragen parelsnoer hebt liggen. Door de parels opnieuw te knopen en er een modern slot tussen te zetten, krijgen ze een heel nieuw gezicht. Ook kunt u bijvoorbeeld gouden kralen tussen de parels laten plaatsen of bijzondere kleurstenen. Parels laten zich moeiteloos een nieuwe look aanmeten.  

Onderhoud van parels

• Het beste wat u voor uw parels kunt doen is ze veel dragen: het natuurlijke vet van de huid voorkomt het uitdrogen van de parels waardoor de glans minder wordt.
• Bij veel transpiratie is het verstandig om de parels na het dragen iedere keer goed schoon te maken.
• Bewaar parels nooit in een doos samen met andere sieraden. Ze kunnen dan krassen oplopen.
• Een parelsnoer kan aangetast worden door parfum, haarlak en andere chemische stoffen. Breng bijvoorbeeld parfum of haarlak daarom altijd aan voordat u uw sieraden omdoet en ga niet douchen met parelsieraden.
• Als uw parels vuil zijn geworden, reinig ze dan met lauw water en een zachte doek. Gebruik nooit een chemisch schoonmaakmiddel.
• Laat uw parelsnoer, als u het veel draagt, één keer per jaar opnieuw rijgen. Daarbij moet na iedere parel een knoopje worden gelegd. Dit voorkomt dat u parels verliest als het snoer breekt.